Yapay Zekâ Nedeniyle Sanatta Oluşan Yaratıcı Yabancılaşma

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.47613/reflektif.2025.258

Anahtar Kelimeler:

sanat, yapay zeka, yabancılaşma, bilişsel yük, emek, beyin aktivitesi

Özet

Yapay zekâ, eğitim, sağlık, sanat, ekonomi, ilaç endüstrisi ve savunma dâhil olmak üzere birçok farklı sektörde faaliyetleri hızla dönüştürmektedir. Özellikle üretken yapay zekâ, metin üretimi, grafik ve video oluşturma ile çok dilli çeviri gibi içerik odaklı alanları yeniden şekillendirmeye başlamıştır. Sanatsal alanlardaki artan rolü ise özellikle dikkat çekicidir. Ancak yapay zekâ yaratıcı süreçlere daha fazla entegre oldukça, çeşitli sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlar arasında veri gizliliği, önyargılı ya da hatalı içerik üretimi, uydurma çıktılar (halüsinasyonlar) ve istihdamda yaşanan sarsıntılar yer almaktadır. Aynı zamanda bu sorunların çözümüne yönelik çalışmalar da sürmektedir. Araştırmalar, yapay zekâ araçlarının bilişsel yükü azalttığını, ancak öğrenmeye yönelik aktif katılımı da azaltabileceğini göstermiştir. Bu kopuş, yüzeysel öğrenmeye, çarpıtılmış bellek oluşumuna ve eleştirel düşünmenin zayıflamasına yol açabilir. Bu bağlamda, bu çalışma, yapay zekânın yaratıcı bir özne haline gelmesiyle birlikte sanatçı ile eseri arasındaki ilişkide ortaya çıkan yabancılaşma sorununu incelemektedir. Aynı zamanda bu yabancılaşmanın, sanatçının yaratım süreci sırasında yaşadığı bilişsel ve sinirsel katılımla olan bağlantısını da ele almaktadır.

Yayınlanmış

14.10.2025

Nasıl Atıf Yapılır

Özer, M., & Perc, M. . (2025). Yapay Zekâ Nedeniyle Sanatta Oluşan Yaratıcı Yabancılaşma. REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 1105–1118. https://doi.org/10.47613/reflektif.2025.258

Sayı

Bölüm

Görüşler