Yapay Zekâ Nedeniyle Sanatta Oluşan Yaratıcı Yabancılaşma
DOI:
https://doi.org/10.47613/reflektif.2025.258Anahtar Kelimeler:
sanat, yapay zeka, yabancılaşma, bilişsel yük, emek, beyin aktivitesiÖzet
Yapay zekâ, eğitim, sağlık, sanat, ekonomi, ilaç endüstrisi ve savunma dâhil olmak üzere birçok farklı sektörde faaliyetleri hızla dönüştürmektedir. Özellikle üretken yapay zekâ, metin üretimi, grafik ve video oluşturma ile çok dilli çeviri gibi içerik odaklı alanları yeniden şekillendirmeye başlamıştır. Sanatsal alanlardaki artan rolü ise özellikle dikkat çekicidir. Ancak yapay zekâ yaratıcı süreçlere daha fazla entegre oldukça, çeşitli sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlar arasında veri gizliliği, önyargılı ya da hatalı içerik üretimi, uydurma çıktılar (halüsinasyonlar) ve istihdamda yaşanan sarsıntılar yer almaktadır. Aynı zamanda bu sorunların çözümüne yönelik çalışmalar da sürmektedir. Araştırmalar, yapay zekâ araçlarının bilişsel yükü azalttığını, ancak öğrenmeye yönelik aktif katılımı da azaltabileceğini göstermiştir. Bu kopuş, yüzeysel öğrenmeye, çarpıtılmış bellek oluşumuna ve eleştirel düşünmenin zayıflamasına yol açabilir. Bu bağlamda, bu çalışma, yapay zekânın yaratıcı bir özne haline gelmesiyle birlikte sanatçı ile eseri arasındaki ilişkide ortaya çıkan yabancılaşma sorununu incelemektedir. Aynı zamanda bu yabancılaşmanın, sanatçının yaratım süreci sırasında yaşadığı bilişsel ve sinirsel katılımla olan bağlantısını da ele almaktadır.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Mahmut Özer, Matjaz Perc

Bu çalışma Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi'ne yayımlanması için değerlendirilmek üzere gönderilen makaleler, daha önce herhangi bir ortamda yayınlanmamış veya herhangi bir yayın ortamına yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
Makalelerin yayıma kabul edilmesi durumunda ticari amaç da dahil olmak üzere ve aynı lisansı kullanılmak şartıyla, çalışmanın başka çalışmalarla birleştirilmesi, çalışmanın üzerine yeni bir çalışma yapılması ya da farklı düzenlemeler yapılmasına izin verilir.
REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi'nde yayınlanan çalışmaların telif hakları yazarına aittir. Yazarlar çalışmalarını çoğaltmak ve yaymakta özgürdür.