“Yeni Dönemin Yeni İşçisi”: 1950’lerde Türkiye’de Girişimcilik ve İşgücü Kontrolü

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.47613/reflektif.2021.34

Anahtar Kelimeler:

girişimcilik, paternalizm, işgücü kontrolü, muhafazakar modernleşme, halıcılık, Demokrat Parti

Özet

Bu makale 1950’li yıllardaki farklı girişimcilik modelleri ile işgücünün kontolü arasındaki ilişkiyi Kemal Seli’nin halı dokuma atölyeleri üzerinden incelemektedir. Almanya ve ABD’de 1930’lar eğitim görmüş bir girişimci olan Seli, atölyelerinde farklı iş modelleri ve işgücü rejimlerini uygulamıştır. Çoğunluğunu kadınların oluşturduğu işçilerle olan paterlanist ilişkiler aracılığı ile girişimcinin verimi arttırmayı ve iş gücünün düşünce şeklini değiştirmeyi amaçladığını göstermektedir. Makale, işgücünü “rasyonelleştirerek” Seli’nin yeni işçiler ve işçi-aileleri yaratmayı amaçlamadığını, ve bu sayede teknik, sosyal ve duygusal açılardan rasyonelleşmiş işe daha uygun olacaklarını, bunun da iktisadi açıdan liberal ve kültürel olarak da muhafazakar-modernist politikaların uygulandığı Demokrat Parti dönemine uygun olduğunu iddia etmektedir.

Yayınlanmış

04.10.2021

Nasıl Atıf Yapılır

Cora, Y. T. (2021). “Yeni Dönemin Yeni İşçisi”: 1950’lerde Türkiye’de Girişimcilik ve İşgücü Kontrolü. REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 343–364. https://doi.org/10.47613/reflektif.2021.34

Sayı

Bölüm

Makaleler