“Coğrafya Kaderdir” Üzerine

Özet

Bu çalışma “coğrafya kaderdir” anlayışının tarihsel soy kütüğüne odaklanmaktadır. Çalışma söz konusu bu anlayışın küçümseyici (pejoratif) anlamının yanı sıra imperatif (buyurgan) bir anlama da sahip olduğunu ileri sürmektedir. Bu açıdan coğrafya kaderdir düşüncesinin coğrafyayı algılama ve tanımlama biçimimizle yakından bağlantılı olduğunu ve uzun bir maddi tarihsel temele sahip olduğunu savunmaktadır. Bu mantıktan hareketle çalışma coğrafya kaderdir anlayışının coğrafi düşüncenin gelişim tarihi içindeki farklı geleneklerle olan ilişkisini incelemekte ve antik çağdan günümüze bunun sürekli nasıl yeniden üretildiğini ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu bağlamda teolojik, astronomik ve kozmolojik coğrafya geleneklerinin ardından modern coğrafi düşünceyi şekillendiren mekanik, ekolojik ve evrimsel dünya görüşlerinin etkisi incelenmekte; söz konusu anlayışın doğa ve insanın (kültürün) ortak kavramsal çerçeve altında açıklanmasının ürünü olduğu ileri sürülmektedir.  Bu haliyle de söz konusu fikrin idealist bir coğrafi düşünce biçimi olarak her türlü muhafazakâr siyasetin meşrulaştırıcı ve haklılaştırıcı bir aracı olarak işlev gördüğünü ileri sürmektedir.