Yaşamın Kıyısında Türler Arası Eşiktelik: Hanım’da (1989) İnsan-Hayvan Yoldaşlığı

Öz

Bu makale, eşikteliği türler arası müşterek bir deneyim ve insan-hayvan bağının kurucu bir unsuru olarak ele almaktadır. Hayvan çalışmaları için barındırdığı potansiyele rağmen, türler arası eşiktelik üzerine yapılmış araştırmalar görece azdır. Bu çalışmanın amacı alanyazındaki bu eksiklikten hareketle Halit Refiğ’in Hanım [Madame] (1989) filmindeki insan ve kedi kahramanların eşiktelik deneyimlerini, temellendirilmiş kuramın kodlama ilkelerini benimseyen incelemesi aracılığıyla araştırmaktır. Filmdeki insan ve kedi baş karakterlerin eşiktelik deneyimleri bu karakterlerin yaşamlarındaki geçişlerle yakından ilişkilidir. Film, Olcay karakteri üzerinden yaşam ve ölüm arasındaki eşiği temsil ederken, Hanım karakteri ile hayvan öznenin kişi-nesne arasındaki belirsiz ve akışkan konumunu ve bununla ilişkili mekânsal aidiyetsizliği resmeder. Araştırma bulguları, eşiktelik yaklaşımının liminal hayvan yerleşimciler gibi hayvan popülasyonlarını tanımlamaya ek olarak, tekil hayvanların yaşamlarını anlamak ve türler arası yoldaşlık ve birlikte hayatta kalma potansiyellerini açığa çıkarmak için kullanılabileceğine işaret etmektedir.