Twitter Kullanan Ebeveynlerde Covid-19 Aşı Karşıtlığı: Tematik Bir Analiz

Özet

Covid-19 virüsüne karşı aşı çalışmaları eşi görülmemiş bir hızla yürütülmüş ve geliştirilen aşılar salgının başlangıcından bir yıl sonra uygulanmaya başlanmıştır. Buna karşın aşı isteksizliği ve kararsızlığı da hızla yayılmaktadır. Dijital çağda hem aşı karşıtı hareket tarafından üretilen ve yayılan yanlış bilgilerin merkez üssünün hem de sağlıkla ilgili bilgi arayışında ilk başvuru noktasının sosyal ağlar olması; aşı kararsızlığı yaşayan bireylerin aşı karşıtı söylemlerden etkilenme olasılığını artırmaktadır. Aşı karşıtlığını besleyen gerekçeleri anlamak bu durum ile mücadelenin başlangıç noktasıdır. Bu çalışma; Türkiye’de çocuklara Covid-19 aşısı yapılmasına karşı olan ebeveynlerin gerekçelerini keşfetmek amacıyla yürütülmüştür. Covid-19 aşısının çocuklara uygulanma ihtimali ile birlikte Twitter sosyal paylaşım platformunda çeşitli etiketler etrafında öbeklenen aşı karşıtı ebeveynlerin paylaşımları kayıt altına alınmış, toplanan 10 bin 732 tweet içinden 1292 tweet seçilerek tematik analiz yöntemi ile irdelenmiştir. Bulgular; hastalık merkezli gerekçeler, aşı merkezli gerekçeler, din merkezli gerekçeler, güven merkezli gerekçeler, milliyetçilik merkezli gerekçeler, çocuk merkezli gerekçeler ve hak merkezli gerekçeler olmak üzere aşılara yedi temel gerekçe ile karşı çıkıldığını göstermiştir. Aşı ile ilgili bilimsel bilgi arayışı içinde olan ebeveynlerin aşı karşıtlığından ziyade aşı kararsızlığı içinde olduğu saptanmıştır. Çalışmanın bulgularının aşı reddine ilişin gerekçelerin daha iyi anlaşılmasını sağlayarak aşı karşıtlığı ile mücadelenin gücünü artıracağı, pandeminin küresel ve yerel kontrolünü kolaylaştıracağı düşünülmektedir.